Koła Gospodyń Wiejskich z Cikowic, Włościanek, Panienki, Sudołka, Świerczynka, Mokowa, Zielina, Zagórzan, Zastawia oraz Sieniawy zostały uhonorowane nagrodą im. Józefa Ślisza. Wyróżnienie przyznawane jest przez Fundację Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej od 2017 roku.
KGW zostały wyróżnione za popularyzowanie dziedzictwa kulturowego, pobudzanie aktywności mieszkańców w społecznościach lokalnych, kultywowanie regionalnych tradycji oraz wspieranie integracji mieszkańców wsi.
– Codzienna działalność Kół idealnie wpisuje się w spuściznę Marszałka Józefa Ślisza. Działał on nie tylko na rzecz pielęgnowania tradycji, ale jednocześnie poprzez swoją postawę obywatelską, wspierał i promował aktywność jej mieszkańców. Trudno nagrodzić kilkadziesiąt tysięcy Kół Gospodyń Wiejskich, działających w naszym kraju. Nie sposób podziękować także wszystkim zrzeszonym w nich kobietom, a przecież każda z nich jest bardzo ważna i wnosi swój unikalny wkład w rozwój polskiej wsi. Dlatego w ramach tegorocznej edycji nagrody postanowiliśmy uhonorować ich godną reprezentację – powiedział Artur Balazs, Prezes Kapituły Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej.
Laureaci nagrody im. Józefa Ślisza w 2019 roku
- KGW Cikowice, gm. Bochnia, woj. małopolskie
Koło działa od ponad 70 lat. Panie z sukcesami biorą udział w konkursach kulinarnych w regionie, udzielają się społecznie, wykonują prace manualne i dbają o swoją wieś. Ponad 50 lat temu ówcześnie angażujące się w działalność koła kobiety doprowadziły do powstania w Cikowicach przedszkola, które funkcjonuje do dziś.
- KGW „Włościanki” z Łoniowa, gm. Dębno, woj. małopolskie
Koło powstało blisko 90 lat temu. Jego działalność rozpoczęła się od organizowania tzw. letnich dziecińców, w ramach których zapewniano opiekę nad dziećmi w okresie nasilonych prac polowych. Następnie organizowano kursy gotowania i pieczenia. Obecnie Koło bierze udział w konkursach kulinarnych, odnosząc liczne sukcesy, a także wspiera lokalne uroczystości własnoręcznie przygotowanymi potrawami. Od lat opiekuje się również chorymi i samotnymi, organizując dla nich Dzień Seniora.
- KGW Panienka, gm. Jaraczewo, woj. wielkopolskie
Koło powstało pod koniec lat 40-tych XX wieku. W latach 60-tych odbywały się kursy, na których panie mogły uczyć się kroju, szycia czy pieczenia. Koło działa nieprzerwanie, wpierając rozwój wsi i podtrzymując tradycje regionu. Razem z władzami lokalnymi i innymi kołami w gminie organizuje uroczystości dla miejscowej społeczności, m.in. zabawy karnawałowe, Dzień Babci i Dziadka, festyny, dożynki, wigilię oraz niektóre uroczystości kościelne. Członkinie biorą udział także w szkoleniach i pokazach.
- KGW w Sudołku, gm. Pałecznica, woj. małopolskie
Koło Gospodyń Wiejskich w Sudołku jest stowarzyszeniem działającym prężnie od pokoleń. Gospodynie swoją działalnością wzbogacają w szczególności dożynki, przygotowując potrawy regionalne, którymi częstują przybyłych gości. Własnoręcznie wykonują także wieńce dożynkowe podtrzymując tradycję przodków. Dzięki istnieniu KGW Sudołek co roku organizowane są imprezy integracyjne, zacieśniające relacje między mieszkańcami, m.in. Małopolskie Dni Bobu.
- KGW Świerczynek I, gm. Drobin, woj. mazowieckie
Na początku swojej historii koło miało charakter nieformalny. Panie spotykały się przy okazji wykonywania wieńca dożynkowego czy Dnia Kobiet. Obecnie koło organizuje spotkania grillowe, aby podzielić się doświadczeniami dotyczącymi uprawy roślin, hodowli, przepisów kulinarnych i wydarzeń kulturalnych. Wśród planowanych działań koła są m.in. warsztaty przedsiębiorczości oraz zajęcia dotyczące zdrowia kobiet, a także wyjazdy kulturalne.
- KGW „Mokowianki” w Mokowie, gm. Dobrzyń nad Wisłą, woj. kujawsko-pomorskie
Koło istnieje od 1960 roku i początkowo zrzeszało 50 kobiet. Prowadzone były między innymi szkolenia kulinarne, czy roboty ręczne i krawieckie. Obecnie działa tam 25 członkiń oraz kilka seniorek. Organizowane są m.in. pikniki rodzinne oraz Dzień Kobiet. Koło współpracuje
z parafią, organizując poczęstunek w czasie pielgrzymek. Od lat wykonuje wieńce na dożynki gminne i parafialne. Współpracuje również z Ochotniczą Strażą Pożarną w Mokowie.
- KGW w Zielinie, gm. Mieszkowice, woj. zachodniopomorskie
Koło istnieje od 1958 roku. Do lat 90. Panie działały przy Kółku Rolniczym, spotykając się najpierw we własnych domach, w szkole, a potem w świetlicy wiejskiej. Gospodynie słynęły ręcznie robionych bibułowych kwiatów. Zainicjowały także lokalne imprezy kulturalne i integracyjne. Z inicjatywy koła powstał także zespół Sami Swoi. Koło korzysta także z funduszy unijnych, współpracując z MGOK w Mieszkowicach. Poszczycić się może także współpracą z Frauenzentrum ze Schwedt, biorąc udział w spotkaniach i warsztatach artystycznych.
- KGW w Zagórzanach, gm. Gdów, woj. małopolskie
Powstało pod koniec lat 50-tych XX wieku. Na początku swojej działalności członkinie zagórzańskiego koła zajmowały się m.in. organizowaniem wiejskich zabaw i spotkań oraz zapraszały na kino objazdowe. Koło organizowało kursy dla kobiet, prowadziło wypożyczalnię naczyń, rozprowadzało sadzonki krzewów ozdobnych i drzewek owocowych, a także pasze i kurczęta. Wizytówką Zagórzanek są potrawy regionalne, serwowane podczas lokalnych świąt i wydarzeń. Panie podtrzymują tradycje i kulturę poprzez śpiew, kuchnię i regionalne stroje ludowe. Koło jest inicjatorem Dnia Seniora w swojej miejscowości. Włącza się aktywnie w pomoc osobom niepełnosprawnym i pokrzywdzonym, organizując darmowe posiłki podczas lokalnych festiwali charytatywnych.
- KGW „Zastawianki” w Zastawiu, gm. Goraj, woj. lubelskie
Koło działa od ponad 35 lat. Panie czynnie uczestniczą w życiu kulturalnym i społecznym gminy, powiatu i województwa. Są inicjatorkami wielu wydarzeń kultywujących lokalne tradycje, takie jak „pirzaczki” (darcie pierza), kiszenie kapusty czy tradycyjne wykopki. Koło podtrzymuje także tradycje śpiewacze. Jego repertuar pieśni obrzędowych został zawarty w wydanym w 2008 roku „Śpiewniku folkloru wiejskiego i miejskiego gminy Goraj”. Na swoim koncie mają wiele wyróżnień i sukcesów w konkursach oraz przeglądach.
- KGW Pigany, gm. Sieniawa, woj. Podkarpackie
KGW w Piganach odnowiło swoją działalność w 2003 r. Od tego czasu koło m.in. organizowało kursy, których intencją było dostarczenie mieszkankom wsi umiejętności wzorowego dbania o dom i rodzinę, poprzez np. pokazy gotowania. Członkinie brały udział w wielu konkursach kulinarnych. Przy kole działa również Zespół Śpiewaczy „Piganeczki”, który w swoim repertuarze ma pieśni obrzędowe, biesiadne, cygańskie, ludowe ballady czy kolędy i pastorałki. Na przestrzeni lat zespół rozszerzył swoją działalność o widowiska teatralne, skecze i kabarety, do których członkowie sami piszą scenariusze, przygotowują stroje i rekwizyty.