Prezentujemy „Analizę zmian cen zbóż i pasz w Polsce w latach 2015-2021”, przygotowaną przez zespół badawczy w składzie: dr hab. Piotr Ciżkowicz, dr Jarosław Janecki, dr Jakub Olipra, dr Wiktor Wojciechowski.
Zdaniem ekspertów, w ostatnich latach obserwowana jest rosnąca integracja polskiego rynku zbóż i pasz ze światowym rynkiem. W konsekwencji, ceny zbóż i pasz na krajowym rynku są w coraz większym stopniu determinowane przez czynniki zewnętrzne, podczas gdy znaczenie czynników lokalnych obniża się. Autorzy opracowania dokonali ilościowej oceny roli poszczególnych czynników w kształtowaniu krajowych cen zbóż i pasz, w powiązaniu z dynamiką cen na rynkach międzynarodowych, z głównym naciskiem na kanał kursu walutowego.
Po przeanalizowaniu sytuacji popytowo-podażowej na światowym i krajowym rynku zbóż i roślin oleistych oraz rynku pasz w Polsce w latach 2015-2021, sformułowano wnioski:
- kontrakty terminowe na giełdzie Euronext mają istotny wpływ na krajowe ceny pszenicy, kukurydzy oraz rzepaku
- ważnym czynnikiem determinującym ceny pszenicy, kukurydzy oraz rzepaku jest kurs EUR/PLN. Siła tego wpływu i jego horyzont czasowy dość silnie różni się jednak w zależności od analizowanego gatunku zboża. Jednocześnie, poziom kursu walutowego determinuje siłę wpływu kontraktów terminowych na giełdzie Euronext na krajowe ceny zbóż: im kurs EUR/PLN wyższy, tym wpływ ten jest silniejszy
- wpływ pozostałych czynników, takich jak wielkość krajowych zbiorów, czy cen frachtu, na krajowe ceny pszenicy, kukurydzy i rzepaku jest ograniczony
- poza cenami pszenicy, kukurydzy i śruty rzepakowej, istotnym czynnikiem determinującym ceny pasz są również ceny importowanej śruty sojowej, na szeroką skalę wykorzystywanej w przemyśle paszowym. Z uwagi na uzależnienie Polski od importu śruty sojowej, kurs walutowy jest ważnym czynnikiem determinującym jej ceny.
Wnioski z raportu są istotne z punktu widzenia zrozumienia procesów cenowych zachodzących na krajowym rynku zbóż i pasz. Są ważnym źródłem informacji dla uczestników rynku zbożowo-paszowego – mogą być one przydatne w prowadzeniu polityki gospodarczej na tym rynku, a także pomocne dla przedstawicieli sektora paszowo-zbożowego w podejmowaniu decyzji biznesowych.
Publikację opracowano w ramach Forum Inicjatyw Rozwojowych Fundacji EFRWP.